• نوێ

    الاثنين، 14 أكتوبر 2013

    چەند وێنەیەك لە ژیانی تابيعین: (یەكەم) عطائى كوڕی أبي رباح (ڕەحمەتی خوای لێ‌ بێت)

    پێشه‌کى: سوپاس وستایش بۆخوای په‌روه‌رده‌گار سه‌لات وسه‌لام برژێ به‌سه‌رگیانی موحه‌مه‌د(صلى الله عليه وسلم). 
    برایان وخوشکانم ئه‌م بابه‌ته‌ی له‌به‌رده‌ستانه ‌هه‌رجارێک وێنه‌ێک له‌ژیانی ئه‌و(تابیعیه‌)به‌رێزانه‌دا باس ئه‌که‌ین بۆئه‌وه‌ی په‌ندو عیبره‌ت وه‌ربگرین وه‌که‌مێ پشوو بده‌ین له‌چه‌رمه‌سه‌ریی ئه‌م ژیانه‌ تاویک یادی خوای په‌روه‌ردگارمان بهێنێته‌وه‌وه ‌به‌راستی زانینی ژیانی ئه‌م به ریزانه‌زیاتر له‌خواترسان وبه‌که‌م زانینی ئه‌م دونیایه‌مان پێ ئه‌گات ئه‌مانه‌چۆن ژیانی دونیایان خسته‌ناوده‌ستیان نه‌وک بیخه‌نه‌ناو دلیان بۆیه‌دونیا زۆر لایان بێ نرخ بوو وه‌خوا په‌رستی ئه‌م (تابیعیه) به‌رێزانه‌ هاوه‌له ‌به‌رێزه‌کانی پێغه‌مبه‌ریان سه‌رسام کردبوو که‌چۆن ئه‌مانه ‌پێغه‌مبه‌ریان نه‌بینوه‌وه‌ ئه‌م هه‌موو خواپه‌ررستیه‌ ئه‌که‌ن،جابه‌رێزان فه‌رمون هه‌رجارێ وئه‌لقه‌یه‌ک له‌ژیانی ئه‌م که‌له‌پیاونه‌ی ئیسلام بخه‌ینه‌روو له‌کتێبی (صور من حياة التابعين)واتا (چه‌ند وێنه‌یێک له‌ژیانی تابیعیه‌) به‌رێزه‌کان به‌رێز (عبد الرحمن ر‌أفت پاشا) یه‌هیوادارم ‌خوای گه‌وره‌بیکاته‌مایه‌ی لێ خۆشبونی تاوانه‌کانمان ئامین
    وێنه‌ی یه‌که‌م :_ (عطاء بن أبي رباح)

    )
    هیچ که‌سێکم نه‌بینوه زیاتر ‌زانیاری له‌به‌رخوا وه‌ربگرن جگه‌ له‌م سێ که‌سانه ‌عطاء _وه ‌تاوس _موجاهید) (سه‌له‌مه‌ی کوری کوهه‌یل)
    ئێمه‌ئێستا له‌ده‌ی کۆتایی مانگی زوالحیجه‌ین سالی نه‌وه‌دو حه‌فتی کۆچین وه‌مالی خوا زمه‌ی دێت به‌حاجیانی مالی خوا له‌هه‌موو شوێنێکه‌وه به‌سواری ئه‌سپه‌وه‌وه‌به‌پێوه‌گه‌نج وپیاوی پیروژن وپیاو ره‌ش وسپی و عه‌ره‌ب وعه‌جه‌م و سه‌رۆک وخه‌لک و هه‌موی بونه‌ته‌میوانی مالی خوا میوانی خوای هه‌موو جیهانیان به‌دلێکی جۆش وخرۆشه‌وه‌وه‌ئه‌وتا خه‌لیفه‌(سلیمان کوری عبد الملک) گه‌وره‌پادشای سه‌رزه‌وی هاتوه‌وه‌ک ئه‌م خه‌لکه‌سه‌ر کۆت وپێ خاوس وه‌ک ئه‌م خه‌لکه ئه‌سورێته‌وه‌وه‌له‌دوای ئه‌وه‌وه‌دوو کوره‌که‌ی بوون زۆر جوان وقه‌شه‌نگ بوون وه‌کاتیک خه‌لیفه‌له‌سوران به‌چوارده‌وری ( که‌عبه‌) سورایه‌وه‌ته‌واو بوو ئاماژه‌ی به‌یه‌کیک له‌دارده‌سته‌کانی دا وتی ئه‌مه‌براده‌ره‌که‌تان له‌کویه‌؟ وتیان گه‌وره‌م ئه‌وتا وانوێژ ئه‌کات له‌لای رۆژئاوای (مزگه وتی حه‌رام ‌) وه‌خه‌لیفه ‌چووه ‌لای ئه‌م شوێنه‌ی که ‌ئاماژه‌ی بۆ کرا وه‌ له‌پشتیه‌وه ‌دوو کوره‌که‌یه‌تی وه‌دارده‌سته‌کانی ویستیان رێگای بۆخۆش بکه‌ن بۆئه‌وه‌ی به‌خۆشی بچێته ‌پێشه‌وه‌ به‌لام ئه‌م گوتی( واز بهێنن منیش وه‌ک ئه‌م خه‌لکه‌وام که‌س گه‌وره‌تر نیه ‌له‌که‌س ته‌نها به ‌له‌خواترسان نه‌بێت) وه‌له‌وانیه ‌که‌سێکی هه‌ژار کورته‌ک له‌ره‌نگێ وشه‌روال له‌ره‌نگێ به‌لام له‌خوا ترس خوای گه‌وره‌لێی وه‌ربگرێت له‌ئێمه‌وه‌رنه‌گرێت ،دوایی چوو بۆلای کابراکه‌هێشتا له‌ناو نوێژدا بووخه‌ریکی کرنۆش بردن بوو وه‌خه‌لکیش له‌دوایه‌وه‌دانیشتبوون وله‌م لاولای خه‌لیفه‌چوه‌شوێنێک دانیشت له‌گه‌ل دوو کوره‌که‌ی دووکوره‌که‌ی زۆربه‌وردی ته‌ماشایان ئه‌کرد که‌کابراکه‌نوێژه‌که‌ی ته واوکرد ته‌ماشایان کرد پیاوێکی (ره‌ش پێست) ی لوت گه‌وره‌ئه‌گه‌ر دانیشتبا وه‌ک قه‌ل وا بوو دوایی کابرا به‌لای چاوی ته‌ماشای لای خه‌لیفه‌ی کرد خه‌لیفه‌سه‌لامی کرد ئه‌ویش ولامی دایه‌وه‌دوایی خه‌لیفه‌پرسیار گه‌لی لێ کرد له‌باره‌ی حه‌جه‌وه‌ئه‌ویش هه‌موی ولام دایه‌وه‌هه‌رولامێکی به‌ئایه‌تێک یان فه‌رموده‌یه‌کی پێغه‌مبه‌ر بوو وابه‌تێروته‌سه‌لی ولامی ئه‌دایه‌وه‌خه‌لیفه‌ی سه‌رسام کردبوو دوایی خه‌لیفه‌گوتی خواپاداشتی خیرت بداته‌وه‌وه‌به‌خۆی ودوو کوره‌که‌ی رۆیشتن بۆلای سه‌فا ومه‌روا گه‌نجێک هاواری کرد ئه‌م سال که‌س فتوا نه‌دات له‌حه‌ج جگه‌له‌(عه‌تایی کوری ره‌باح) نه‌بێت ئه‌گه‌ر ئه‌م لێره‌نه‌بوو (عبدالله‌کوری نه‌جیح) دووکوره‌که‌ی خه‌لیفه‌ووتیان باوکه‌گیان چۆن که‌سێک که‌له‌ژێرده‌ستی خه‌لیفه‌دابێت وه‌بلێت نابێت که‌س فتوا بدات جگه‌له‌م دووانه‌نه‌بێت ؟وه‌کاتێک تۆپرسیارت له‌(عه‌تا)کرد ئه‌وها به‌م شێوه‌ولامی دایه‌وه‌تۆ گه‌وره‌ی هه‌موو موسلمانانی خه‌لیفه‌ش ووتی کوره‌کانم ئه‌وه‌ی که‌بینیتان وه‌چۆن زه‌لیل وزه‌بون بوین له‌ژێر ده‌ستیا ئه‌وا (عه‌تایی کوری ره‌باحه‌) ئه‌وکه‌سه‌ی که‌زانستی له‌(عبدالله‌کوری عه‌باس) هاوه‌لی به‌رێزی پێغه‌مبه‌ر وه‌رگرتبوو دوایی گوتی( کوره‌کانم فێره‌ زانست بن چونکه‌به‌زانست خه‌لکی بێ قیمه‌ت به‌قیمه‌ت ئه‌بێت وه‌به‌نده ‌ئه‌بن به‌پادشا ) سوله‌یمانی کوری عبد الملک هه‌له‌ی نه‌کرد له‌م قسانه‌ی چونکه‌عه‌تا خواه‌ن ئه‌م زانسته‌گه‌وره‌یه‌بوو وعه‌تا به‌نده‌ی یه‌کێک له‌ئافره‌ته‌کان بوو له‌(مه‌که‌) بۆیه‌هه‌رله‌مندالیه‌وه‌ده‌ستی کرد به‌گه‌ران به‌دوای زانست بۆیه‌ژیانی خۆی کردبووه‌سێ به‌ش به‌شی یه‌که‌م_بۆگه‌وره‌که‌ی خزمه‌تی ئه‌کرد وبه‌شی دووه‌م_ بۆخوای په‌روه‌ردگار جوانترین عیباده‌تی ئه‌کرد به‌شی سێیه‌م_ فێربوونی زانست بوو له‌سه‌ر ده‌ستی هاوه‌له‌برێزه‌کانی پێگه‌مبه‌ر بوو له‌وانه‌وه‌ک (_عبدالله‌کوری عومه‌ر_عبد الله‌کوری عه‌باس _عبد الله‌کوری زوبێر) وچه‌ند هاوله ێکی به‌رێزی تربۆیه‌دڵی پرببوله‌زانستی شه‌رعی بۆیه‌گه‌وره‌که‌ی کاتێک بینی ئه‌م گه‌نجه‌خۆی فرۆشتوه‌به‌خوای په‌روه‌ردگار ئازادی کرد له‌به‌رخاتری خوای گه‌وره‌بۆیه‌له‌م کاته‌وه‌(عه‌تا) هه‌لسا مالی خوای کرده‌جێگای خۆی تێیدا فێره‌زانست ئه‌بوو زانستی فێره‌خالک ئه‌کرد خواپه‌رستی تێدا ئه‌کرد تاوه‌کو مزگه‌وت ببوه‌ مال(عه‌تا)بۆ ماوه‌ی چڵ سال ئه‌ونده ‌فێره‌زانست ببو تاوه‌کو سالێکیان له‌کاتی حه‌ج خه‌لک پرسیاریان له‌هاوه‌لی برێزی پێغه‌مبه‌ر ئه‌کرد‌(عبدالله‌کوری عومه‌ر) ئه‌م هاوه‌له‌به‌رێزه‌ی پێغه‌مبه‌رفه‌رموی(من سه‌رم سورماوه‌ له‌خه‌لکی مه‌که‌ئه‌م هه‌موو پرسیاره‌له‌من ئه‌که‌ن وه‌له‌ناو ئێوه‌_عه‌تای کوری ره‌باح_هه‌یه‌؟؟؟)
    وه‌(عه‌تا) ئه‌م هه‌مووزانسته‌ی که‌هه‌ی بوو وا ده‌ستی نه‌که‌وتبوو ته‌نها به‌دوو شت نه‌بێت :_ یه‌که‌م :_ده‌سه‌لاتی به‌سه‌ر نه‌فسی خۆی داگرتبوو هیچ رێگایه‌کی نه‌هێشتبۆوه‌بۆئه‌وه‌ی به‌هه‌وه‌سی خۆی بله‌وه‌رێ له‌وه‌ی که‌هیچ سودی نیه‌ . دووه‌م :_ ده‌سه‌لاتی گرتبوو به‌سه‌ر کاتی خۆی له‌شتی بێ سوود به‌فیرۆی نه‌ئه‌دا چونکه‌کات زۆر گرنگه. ئه‌وا (محمد کوری سوقه‌)ئه‌فه‌رموێ جارێکیان دانیشتبووم له‌لای (عه‌تا) پێ ووتم گوێ بگره‌به‌ئامۆژگاریه‌کت بکه‌م فه‌رموی(کوری برام ئه‌وانه‌ی پێش ئێمه‌زۆررقیان له‌قسه‌ی زیادوبێ سوود بوو ،ئه‌لێ منیش وتم قسه‌ی زیاد چیه‌؟؟ وتی جگه‌له‌قورئان وسونه‌تی پێغه‌مبه‌رئه‌یان ووت ئه‌مه‌قسه‌ی زیاده‌به‌لام تێگه‌یشتنی فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌رچۆن گێرداروته‌وه‌چۆن راڤه‌ئه‌کرێت یاخوت فه‌رمان کردن به‌چاکه‌ونه‌هی کردن له‌خراپه‌یاخوت فێربونی زانستێک که‌له‌خوا نزیکت بکاته‌وه‌یان ئیش وکارێک که‌سودی هه‌بێت بۆ دونیا،دوای روی تێ کردم وتی ئایا ئه‌توانی باوه‌رنه‌که‌ی که‌خوا ئه‌فه‌رموێت (دوو فریشته‌تان له‌گه‌له‌هه‌موو شتێک ئه‌نوسن) وه‌خوای گه‌وره‌ئه‌فه‌رموێت (دوو فریشته‌له‌ده‌سته‌راست وده‌سته‌چه‌پ دانیشتونه‌هه‌رقسیه‌ک به‌که‌یت ئه‌وا ئه‌ی نوسن) دوای وتی توخوا یه‌کێک له‌ئێمه‌شه‌رم نا‌کات په‌رتوکی کرده‌وه‌کانی پیشان بدرێت هیچ شتێکی له‌ئیش وکاری دونیای تێدا نیه‌ونه‌کرده‌وه‌یه‌کی به‌سودی رۆژی دوای تێدا نیه‌.
    وه‌دوونیا به‌هه‌مووشێوه‌یه‌ک روی تێ کربوو به‌لام ئه‌م پشتی له‌دونیا کردبوو هه‌مووژیانی یه‌ک کراسی هه‌بوو بایی پێنچ درهه‌م بوو ،وه‌خه‌لیفه‌کان بانگیان کرد بۆ براده‌رایه‌تی به‌لام ئه‌م ره‌تی کرده‌وه‌ئه‌ترسا له‌وه‌ی که‌ژیانی دونیا هه‌لی بخه‌له‌تێنێ ئه‌وه‌تا (عوسمانی کوری عه‌تای خوراسانی) ئه‌گێرێته‌وه‌ئه‌فه‌رموێ له‌گه‌ل باوکم بوم به‌ره‌و شاری (دیمه‌شق)به‌رێ ئه‌که‌وتین بۆلای خه‌لیفه‌(عبد الملک کوری مه‌روان) که‌نزیک که‌وتینه‌وه‌له‌شار کابرایه‌کمان بینی له‌سه‌رپشتی گوێ درێژێک بوو کراسێکی له‌به‌ربوو ئه‌لێ منیش پێکه‌نیم وتم باوکه‌ئه‌مه‌کێ یه‌ئه‌م کابرایه‌؟ باوکم فه‌رموی بێ ده‌نگ به‌ئه‌مه‌گه‌وره‌ی زانایانی (حیجازه‌_عه‌تای کوری ره‌باح)ه‌هاتنه‌خواره‌وه‌له‌گه‌ل باوکم ئه‌م لاولای یه‌کتریان ماچ کرد دوای سواری پشتی گوێ درێژه‌که‌بونه‌وه‌دوای چونه پێش ده‌رگای خه‌لیفه‌باوکی وتی ئه‌گه‌ر له‌به‌ر (عه‌تا) نه‌بوایه‌نه‌یان ئه‌هێشت من بچمه‌ژوره‌وه‌ئه‌لێت کاتیک جوینه‌ژوره خه‌لیفه‌وتیه‌(عه‌تا) فه‌رموو فه‌رموو تاوه‌کو له‌سه‌ر کورسیه‌که‌ی خۆی دای نا وه‌خه‌لکی زۆر نه‌جیب دانیشتبوون بێ ده‌نگ بوون ئینجا خه‌لیفه‌وتی فه‌رموو ئه‌ی باوکی موحه‌مه‌د چیت پێویسته‌با بۆت جێ به‌جێ بکه‌ین ؟
    ئه‌ویش فه‌رموی ئه‌ی گه‌وره‌ی باوه‌رداران:_ خه‌لکی مه‌که‌مالی خوا دراوسی پێغه‌مبه‌رپاره‌و مال وسه‌روه‌تیان بده‌رێ ویارمه‌تیان بده‌رێ
    خه‌لیفه‌وتی : بنوسه‌بۆیان مال وسه‌روه‌ت وپاره‌دوای وتی هیچی ترت ناوێت ئه‌ی باوکی موحه‌مه‌د ؟
    وتی به‌لێ ئه‌ی گه‌وره‌ی باوه‌رداران :_ خه‌لکی (حیجاز_ویه‌مه‌ن) ئه‌وان ئه‌سلی عه‌ره‌بن . خه‌لیفه‌وتی بنوسه‌پاره‌و مال بۆیان دوای هیچی ترت ناوێت ئه‌ی باوکی موحه‌مه‌د ؟
    فه‌رموی به‌لی یارمه‌تی موجاهیدان بده‌ئه وان ئه‌م ئاینه‌یان پاراستوه
    خه‌لیفه‌وتی بنوسه‌پاره‌و مال بۆیان دوای هیچی ترت ناوێت ئه‌ی باوکی موحه‌مه‌د ؟
    وتی داوا کارم له‌ئه‌هلی زیمه‌جوله‌که‌وگاوره‌کان ئه‌ونده‌کاری گرانیان پێ نه‌کرێت
    خه‌لیفه‌‌وتی بنوسه‌هیچی تر کاری گرانیان پێ نه‌کرێت . خه‌لیفه‌وتی هیچی ترت ناوێت ئه‌ی باوکی موحه‌مه‌د ؟
    وتی به‌لێ ئه‌خه‌لیفه‌له‌خوای گه‌وره‌بترسه‌له‌خۆت
    وه‌تۆ به‌ته‌نها دروست کرای و به‌ته‌نها ئه‌مریت وه به‌ته‌نها زیندو ئه‌کرێته‌وه‌وه‌به‌ته‌نها حیسابت له‌گه‌ل ئه‌کرێت
    خه‌لیفه‌(هشام) که‌وته‌سه‌ر چۆک وگریا
    دوایی (عه‌تا) هه‌لسا ئه‌لێت منیش له‌گه‌لی هه‌لسام کاتێک گه‌یشتینه‌لای ده‌رگا کابرایه‌ک هات ویه‌ک کیسه‌پارهی هێنا و وتی خه‌لیفه‌ئه‌مه‌ی داوه‌به‌من (عه‌تا) وتی (زۆر دوره‌من وه‌ری بگرم ئه‌وه‌تا خوای گه‌وره‌ئه‌فه‌رمویت (هیچ داوای مال وسامانتان لێ ناکه‌م به‌لکو داوی پاداشت له‌خوای گه‌وره‌ئه‌که‌م ) ئینجا سوێند به‌خوا لای خه‌لیفه‌ی به‌جێ هێشت یه‌ک قوم ئاوی نه‌خوارده‌وه‌ . وه‌دوای (عه‌تا) ته‌مه‌نی گه‌یشته‌نزیکه‌ی سه‌د ساڵ هه‌موی به‌سه‌ر برد به‌په‌رستنی خوا وفێربونی زانست وبلاوکردنه‌وه‌ی زانست نزیکه‌ی (حه‌فتا) حه‌جی کرد حه‌فتا جارله‌کێوی عه‌ره‌فات داوی له‌خوای گه‌وره‌کرد که‌له‌گوناهه‌کانی خۆش بێت .وئێمه‌ش داوا له‌خوای گه‌وره‌ئه‌که‌ین لێمان خۆش بێت وه‌به‌دوایی رێگای ئه‌م که‌له‌پیاوانه‌بکه‌وین ئامین
    باوکی زوبێر /به‌ریتانیا / bawkizobair@yahoo.co.uk
    27/
    جمادی یه‌که‌م 1430 کۆچی
    21/5/ 2009 /
    زاینی
    چاوه‌روان بن بۆ وێنه‌ی دووه‌م ...... ان شاء الله‌
    • تەعلیقاتى بلوجر
    • تەعلیقاتى فەیسبوک

    0 التعليقات:

    إرسال تعليق

    Item Reviewed: چەند وێنەیەك لە ژیانی تابيعین: (یەكەم) عطائى كوڕی أبي رباح (ڕەحمەتی خوای لێ‌ بێت) Rating: 5 Reviewed By: tweshu
    Scroll to Top